04-06-2024

Het kabinet wil in de toekomst schijnzelfstandigheid bij zelfstandigen zonder personeel (ZZP) beter voorkomen. Daarvoor willen zij duidelijkere regels op gaan stellen, die helpen om het arbeidscontract beter bij de werkzaamheden aan te laten sluiten. Vervolgens moet de handhaving hiervan ook makkelijker gemaakt worden. De Tweede en Eerste Kamer gaan zich binnenkort over de plannen buigen.

Wat is schijnzelfstandigheid bij zzp?

Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer een bedrijf een zzp’er inhuur, terwijl er op basis van de werkzaamheden en de samenwerking eigenlijk sprake zou moeten zijn van een dienstverband. Dit kan bijvoorbeeld zijn als de zzp’er grotendeels afhankelijk is van inkomsten uit het bedrijf waarmee de samenwerking opgezet is, of wanneer deze zelf minder invloed heeft op zijn of haar werktijden en tarieven.

Door een zogeheten ‘schijnconstructie’ op te zetten, kunnen werkgevers eenvoudig de regels voor minimumloon of cao-loon ontduiken. Het is op deze manier makkelijk om bijvoorbeeld onterecht bedragen op het loon in te houden. Daarmee leiden schijnzelfstandigheid en de bijbehorende schijnconstructies tot oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt. Daar wil het kabinet dus in de toekomst mee afrekenen.

Schijnzelfstandigheid onder zzp voorkomen door meer duidelijkheid

Met de nieuwe plannen is het de bedoeling om te verduidelijken wanneer een samenwerking neigt naar een werknemer in dienst. Zo moet het voor werkgever én werknemer sneller inzichtelijk zijn wanneer er sprake is van een zzp-overeenkomst of een reguliere arbeidsovereenkomst. Werkenden krijgen op die manier ook de passende rechten en bescherming die bij de werkzaamheden horen. Op die manier zijn de regels niet alleen voor werkgever en werknemer duidelijker, maar kan de Belastingdienst ook gemakkelijker op overtredingen controleren.

Voorgestelde aanpassingen ter voorkoming schijnzelfstandigheid door zzp

Het kabinet heeft een aantal verschillende aanpassingen voorgesteld om schijnzelfstandigheid door zzp’ers in te toekomst te voorkomen. We bespreken de belangrijkste drie punten met je:

1: Duidelijkere regels

Het moet duidelijker worden wanneer iemand als zzp’er aan de slag kan. Zo wordt inzichtelijk of iemand in dienst komt en daarmee onder het gezag van de werkgever valt, of zelfstandig aan de slag kan. Daarvoor werkt het kabinet een aantal onderdelen van ‘gezag’ uit, zoals:

1. 1. Wie houdt er toezicht en geeft er aanwijzingen over het uitvoeren van het werk?
   2. Zijn de werkzaamheden een vast onderdeel binnen de organisatie?
   3. Is het te verantwoorden dat iemand niet als werknemer (dus ook zonder arbeidsovereenkomst) werkt, bijvoorbeeld vanwege eigen risico.

2: Aangescherpte wetten

Het kabinet gaat een minimumuurtarief afspreken waarbij een vermoeden van een arbeidsovereenkomst bestaat. Voor nu wordt gekeken naar een bedrag van 30 of 35 euro. Onder dit bedrag kan de Belastingdienst bijvoorbeeld sneller een controle uitvoeren.

3: Strenger controleren

Het handhavingsmoratorium komt per 1 januari 2025 te vervallen. Dat houdt in dat de tijdelijke stop op controles en eventuele handhaving komt te vervallen. Er kan vanaf dat moment dus makkelijker opgetreden worden tegen schijnzelfstandigheid door een zzp’er.

Voortgang bij voorkomen schijnzelfstandigheid onder zzp

De plannen van het kabinet zijn nog verre van definitief. Eerst gaan de Tweede en vervolgens de Eerste Kamer nog naar de plannen kijken. Het voorstel is onderdeel van een groter plan om de arbeidsmarkt te verbeteren. Zo is het ook de bedoeling de werk-privébalans voor werknemers een stuk te vereenvoudigen.

©TvdW